حماسه ای جدید و متفاوت در نوسازی بافت های فرسوده

مهندس محمد حسین مسعودی در خصوص امضاء تفاهم نامه همکاری فی مابین سازمان نوسازی شهر تهران به عنوان متولی امر سیاستگذاری در نوسازی بافت های فرسوده و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران به عنوان متولی ارائه خدمات مهندسی، گفت: این تفاهم نامه به صورت کلی در بحث کنترل مضاعف خدمات مهندسی در مناطقی از بافت های فرسوده که در آنجا ساخت و ساز صورت می گیرد، مورد نظر می­باشد.

کنترل مضاعف اقدامی است در راستای کنترل خدمات مهندسی در سه بخش طراحی، اجرا و نظارت که البته در توافقی که با سازمان نوسازی داشتیم، باتوجه به محدودیتهای موجود فقط کنترل مضاعف را در دو بخش اجرا و نظارت تعریف کرده ایم.

وی در خصوص اهداف اجرای این طرح افزود: هدف کلی از این کار بصورت کلی و در بعد اجتماعی بحث افزایش کیفیت ساخت و ساز است. با توجه به این که حجم زیادی از بحران های حاضر در شهر تهران منعطف به بافت های فرسوده می باشد و تا به حال برنامه های مختلفی در جهت رفع آنها اجرا شده ولی آنچنان که انتظار می رفت موفق نبوده لذا ما این پیش بینی را می کنیم که از طریق این تفاهم نامه به طور محسوسی به ارتقاء کیفیت ساخت و ساز پرداخته شده و نهایتا به رفع بحرانها و نگرانی های موجود در این بخش نائل شویم.

مهندس محمدحسین مسعودی اجرایی شدن این تفاهم نامه را یک دستاورد اختصاصی برای مهندسان عمران می داند و اعلام کرد: با توجه به این که گروه تخصصی عمران فعالیتهای مختلفی را در قالب کمیته هایی در زیرمجموعه این گروه طرحریزی نموده که یکی از آنها کمیته برنامه ریزی افزایش ظرفیت اشتغال مهندسین عمران است و این تفاهمنامه اولین اقدام کمیته مذکور می باشد که ماهیتا نسبت به اقداماتی که تا به حال توسط دیگر کمیته ها انجام گرفته، بسیار متفاوت و در نوع خود منحصربفرد می باشد.

وی در ادامه افزود: آنچه که به صورت کلی تحت عنوان شرح خدمات تعریف شده بر مبنای این تفاهمنامه در بافتهای فرسوده اعلام شده مربوط به مناطق 7، 8، 9، 10، 11، 12، 13، 14، 15، 16، 17 و 20 شهر تهران می باشد و می توان به طور خلاصه گفت ما برای 5کارگروه برنامه ریزی نموده ایم که باید حداقل10 پروژه و حداکثر 10هزار متر مربع در ماه، خدمات مهندسی کنترل مضاعف طبق چک لیستهای مشخص انجام دهیم. اعضای شاغل در کارگروه ها موظف هستند به صورت هفتگی از اقدامات صورت گرفته گزارشی تهیه و برابر روشی که مشخص می شود به سازمان نظام مهندسی ارائه نمایند.

دبیر کمیته برنامه‌ریزی افزایش ظرفیت اشتغال با اشاره به فراخوان درج شده در سایت سازمان خاطر نشان کرد: ما به دنبال جذب مهندسین باتجربه و توانمند می باشیم که افراد از طریق مراجعه به سایت سازمان می توانند اعلام آمادگی کنند. البته یکی از شرایط عضویت از آنجایی که ماهیت کار کنترل مضاعف می طلبد داشتن حداقل صلاحیت پایه2 نظارت می باشد.

وی ادامه داد: از آن جایی که بسیاری از مهندسین دارای پایه3 تا بدین لحظه بسیاری گلایه هایی را نسبت به این قضیه دارند خاطر نشان کرد: ما یک سری برنامه در ماه های آتی در دست اقدام داریم که یکی از آنها بحث کارآموزی مهندسین جهت انجام خدمات کنترل مضاعف می باشد و بدین منظور از مهندسین دارای پایه3 و سایر اعضاء سازمان که هنوز موفق به ورود کارهای اجرایی در نظام نشده اند دعوت به همکاری می نماییم.

مهندس محمد حسین مسعوی در خصوص نحوه مدیریت کار مهندسین جذب شده از طریق فراخوان و تشکیل کارگروه ها گفت: بعد از بررسی و انتخاب مهندسین توسط تیم کنترل ارزیابی متشکل از افراد مسئول در سازمان اعم از گروه تخصصی عمران و هیئت مدیره سازمان و انجمن کارشناسان ماده 27، به آموزش کارگروه ها به منظور آشنایی با نحوه عملکرد در پروژه ها، انجام خدمات مهندسی کنترل مضاعف، نحوه گزارش دهی و چک لیست های مربوطه پرداخته می شود. به این ترتیب تیم کنترل و ارزیابی وظیفه انتخاب، آموزش و نظارت بر عملکرد و رفع نارسایی های موجود و رسیدگی به تخلفات مهندسین و تغییر افراد متخلف زیرمجموعه خود را دارد. مهندسانی که در کارگروه ها فعالیت خواهند کرد حق الزحمه دریافت خواهند کرد که طرح تقسیم و نحوه پرداخت این حق الزحمه ها توسط تیم کنترل و ارزیابی به محض شکل گیری کارگروه ها مشخص خواهد شد.

عضو هیئت رئیسه گروه تخصصی عمران اشاره کرد: با اعلام آمادگی دانشگاه علمی و کاربردی سازمان نوسازی در نظر داریم برنامه های آموزشی منظمی را برای مهندسینی که در این بخش فعالیت می کنند، داشته باشیم .

مهندس مسعودی گفت: قطعا در نتیجه اجرای کنترل مضاعف ما شاهد یک سری تخلفات خواهیم بود و با پروژه هایی که دچار مشکل هستند روبرو می شویم که در صورت نیاز به توقف پروژه با هماهنگی از طرف کارگروه مشترک نظام مهندسی و سازمان نوسازی و شهرداری تهران در این خصوص اقدام خواهد شد و تا رفع تخلف از ادامه کار جلوگیری می گردد.

دبیر کمیته نظارت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران یادآور شد: معمولا در بافت فرسوده هدف مالک عمدتا ساخت سرپناه برای زندگی خود می باشد و نه کسب سود مالی متعارف در ساخت و ساز و لذا بروز تخلفات بیشتر در بخش طراحی ، اجرا و نظارت محتمل می باشد و از آنجایی که ما فقط موضوع کنترل مضاعف را در بخش اجرا و نظارت خواهیم داشت لذا در این دو بخش اگر با مهندسین متخلف مواجه شویم از طریق شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی با آنها برخورد خواهد شد ولی در صورت بروز تخلف از طریق غیرمهندسین که پیش بینی می شود عمدتا در بخش اجرا شاهد این افراد باشیم، از طریق معرفی آنها به مراجع قضایی به موضوع تخلف آنها رسیدگی می شود.

شایان ذکر است که در ضوابط فعلی حاکم بر ساخت و ساز متاسفانه شاهد ضعف بزرگی هستیم که عمدتا به پروژه های بافت فرسوده که اغلب زیر 2000مترمربع زیربنا دارند، منعطف خواهد شد و آن ضعف بزرگ و مهم چیزی نیست جز عدم الزام استفاده از مجریان ذیصلاح. اگرچه که طبق نص صریح قانون هرگونه ساخت و ساز با هر متراژ زیربنایی باید توسط مجریان ذی صلاح انجام پذیرد و باید به آن عمل نمود ولی مبادی که باید حمایت های لازم از اجرایی شدن این موضوع را داشته باشند تاکنون موفق به انجام این مهم نشده اند.

با ورود به فعالیت کنترل مضاعف در نوسازی بافت فرسوده، از طریق شناسایی مجریان فاقد صلاحیت که بیشترین مشکلات را به ساخت و ساز تحمیل می کنند، می توانیم به آمار و ارقام ارزنده ای در این خصوص به صورت مستند و مشهود دست پیدا کنیم و مصمم هستیم تا با ورود تخصصی به بخش اجرا آن قسمت از برنامه های ماده 33 که از چشم مجریان و سازندگان دور مانده را جامع عمل بپوشانیم.

وی گفت: در بحث نوسازی بافت های فرسوده همانطور که اشاره شد مهمترین هدف ارتقای کیفیت ساخت و ساز است که مهندسین عمران به دنبال ایفای نقش در این موضوع می باشند و به لطف خدا و عزم مسئولین و همت مهندسان فعالیتهای لازم در این زمینه در حال برنامه ریزی و اقدام است ولی واقعیت امر این است که دیگر رشته های تخصصی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران نیز برای تامین هدف مذکور باید به این موضوع ورود پیدا کنند بعنوان مثال ما در کنار کیفیت ساخت نیازمند معماری با اصول اصیل اسلامی و حفظ فرهنگ و بافت سنتی محله ها هستیم.

مهندس محمد حسین مسعودی در ادامه گفت: با همکاری سازمان نوسازی قرار است در بخش دیگری که در ارتباط با خدمات مهندسی کنترل مضاعف است ولی ماهیت تحقیقاتی و پژوهشی دارد، فعالیتهایی را انجام دهیم که در حال حاضر توافقات اولیه آن انجام شده که با پیشرفت امور مربوطه اخبار آن متعاقبا به تفضیل ارائه خواهد شد.

دبیر کمیته برنامه‌ریزی افزایش ظرفیت اشتغال و کمیته نظارت سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در پایان اظهار داشت: ما در تمام برنامه ریزی ها باید بتوانیم کمال بهره برداری را چه در بعد اجتماعی و چه در بعد تامین منافع مهندسین داشته باشیم. لذا اگر با این نگاه به توافقنامه منعقد شده با سازمان نوسازی توجه شود به ظاهر می گوییم کنترل مضاعف ولی در واقعیت این امر ارزش های زیادی را برای ما به همراه خواهد داشت، برای مثال در این روش با توجه به نظارت های صورت گرفته برای ما مشخص می شود که در کدام بخش های ساخت و ساز آسیب پذیر هستیم و چون دائم اطلاعات آماری بدست می آوریم، عمده مشکلات ساخت و ساز شناسایی شده و همین اطلاعات برای ما نقشه راهی ترسیم میکند و ما را در ادامه برنامه ریزی ها و اقدامات صحیح حفظ و هدایت خواهد کرد.