پژوهشگران جهاد دانشگاهی واحد خواجه نصیر موفق به طراحی و ساخت شیشههای هوشمند بر پایه کریستال مایع با قابلیت زمان پاسخ سریع و تنظیم شفافیت شدند.
محمدهاشم رضوانی، پژوهشگر گروه پژوهشی نانوالکترونیک جهاد دانشگاهی واحد خواجه نصیر طوسی با بیان اینکه طراحی شیشههای هوشمند با این ایده آغاز شده که فناوریهای نو در صنایع عمومی روزمره، خانگی و لوکس با هدف بهینه سازی مصرف انرژی به کار گرفته شود، افزود: در ساخت این شیشههای هوشمند تنوعی از فناوری ساخت سلولهای خورشیدی به کار گرفته میشود که یکی از آنها استفاده از پلیمرهای بلورهای مایع است که نانو کامپوزیتی را تشکیل میدهند که اگر به طور دقیق و درست تشکیل شود، قابلیت کنترل شفافیت را خواهند داشت.
وی همچنین ادامه داد: این شفافیت قابل کنترل و به صورت اکتیو است یعنی میتوان با اعمال میدان الکتریکی یا مغناطیسی شفافیت شیشهها را به طور قابل تنظیم از اختفای کامل تا شفافیت کامل تغییر داد که این ویژگی است که برای ساخت گلخانهها، پنجره منازل، دیوارهها و همچنین مدولات الکترواپتیکی و سوییچهای نوری در صنعت مخابرات نوری مورد استفاده قرار میگیرد. به گفته این پژوهشگر این شیشههای هوشمند سرعت پاسخ بالایی از مرتبه میلی ثانیه دارند که در صورت نیاز قابل افزایش نیز هست.
رضوانی در خصوص ساختار این شیشههای هوشمند خاطرنشان کرد: در این نوع شیشهها لایه فعال ساختار ترکیبی متشکل از بستر پلیمری متخلخل و حفرههای حاوی مولکولهای نانومتری (از مرتبه 100 نانومتر) بلور مایع است. این شیشهها در حالت عادی (خاموش) مات و با اعمال میدان الکتریکی و یا مغناطیسی (روشن) شفاف میشوند. اندازه تخلخلها بر حسب طول موجی که بیشترین پاسخ را داشته باشد انتخاب میشود.
وی افزود: تغییر شفافیت بر مبنای ضربه است در نتیجه به شدت حساساند یعنی لایه نازکی که نور با شدت زیادی به آن تابیده شود ممکن است صدمه ببیند. در این طراحی بر مبنای پراکندگی عمل کرده یعنی نور جذب نمیشود و در نتیجه به شدت وابسته نیست و در شدتهای بالا نیز عمل میکنند که یک امتیاز قابل توجه است، زیرا باعث افزایش طول عمر قطعه میشود.
این پژوهشگر در پایان گفتوگو در خصوص مزایای این شیشههای هوشمند و کاربردهای آنها تصریح کرد: مزایای این شیشههای هوشمند نسبت به نمونههای مشابه این است که رنگی نبوده و نسبت به شیشههای معمولی، شفافیت قابل تنظیم که برای تزئین و دکوراسیون داخلی و همچنین انرژی عبوری در آنها قابل تنظیم است و از عبور اشعه ماورای بنفش و انتقال صدا جلوگیری میکنند. این شیشهها گرد و غبار را جذب نمیکنند و برای اماکنی که از پرده نمیتوان استفاده کرد مانند اتاقهای عمل و جراحی قابل استفاده است.