سید احمد صادقی
درباره پیشرفت عملیات اجرایی آزادراه تهران ـ شمال، یادآور شد: این آزادراه
شامل چهار منطقه است که درحال حاضر منطقه چهار آن توسط پیمانکار داخلی در
حال انجام است و منطقه یک آن نیز توسط بنیاد مستضفعان انجام می‌شود.
* بهره‌برداری از قطعه چهار آزادراه تهران-شمال حداکثر پایان شهریور امسال
وی تصریح کرد: قطعه چهار آزادراه تهران-شمال به طول 22 کیلومتر حدفاصل
مرزن‌آباد تا چالوس حتماً در شش ماهه ابتدایی سال به بهره‌برداری خواهد
رسید.
* بهره‌برداری از یک باند قطعه یک آزادراه تهران شمال تا پایان دولت دهم
معاون وزیر راه و شهرسازی اضافه کرد: تلاش می‌کنیم حداقل تا پایان دولت
دهم، منطقه یک قطعه یک این آزادراه حدفاصل تهران تاشهرستانک نیز به طول 32
کیلومتر حداقل یک باند آن زیر عبور قرار گیرد.
* اتمام مطالعات اولیه اجرایی مناطق دو و سه آزادراه/نیازمند 3هزار میلیارد تومان هستیم
صادقی در خصوص مناطق 2 و 3 این آزادراه، اظهار داشت: در این‌باره با
چندین شرکت و کنسرسیوم تفاهم کردیم اما به علت حجم سنگین سرمایه‌گذاری، این
تفاهم‌نامه به قرارداد تبدیل نشد.
معاون وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: در حال حاضر باب مذاکره با
پیمانکاران داخلی و خارجی باز است و در این راستا در حال بررسی هستیم تا
سرمایه‌گذار برای اجرای این دو قطعه بیابیم.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور با اشاره به اینکه
اجرای این دو قطعه حدود 3 هزار میلیارد تومان هزینه دربرخواهد داشت، اظهار
داشت: مطالعات اولیه اجرایی این مناطق به اتمام رسیده است.
* بازگشت سرمایه بخش خصوصی از طریق اخذ عوارض
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه 25 درصد هزینه اجرای این دو
قطعه بر عهده دولت و 75 درصد هزینه اجرای آن بر عهده بخش خصوصی است، بازگشت
سرمایه بخش خصوص را از طریق وصول عوارض عنوان کرد.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور ادامه داد: قطعات
دو و سه به طول 74 کیلومتر بزرگترین قطعات آزادراه تهران - شمال است
و حدود 40 کیلومتر تونل در این دو قطعه باید ساخته شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: این دو قطعه تاکنون مطالعات پایه داشته
اما باید این مطالعات به‌روز (تازه) شده و سپس به نقشه‌های اجرایی تبدیل
شود که این کار در حال انجام شدن است.
* ارائه تسهیلات برای خرید تجهیزات ساخت آزادراه
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل خاطرنشان کرد: قطعاً از
سوی وزارت راه و شهرسازی همکاری‌‌های لازم با پیمانکار برای جذب سرمایه از
محل صندوق توسعه ملی برای خرید تجهیزات ساخت این آزادراه انجام خواهد
گرفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: تمامی پیمانکاران وزارت راه و
شهرسازی می‌توانند برای خرید ماشین‌‌آلات راهداری و راهسازی، درخواست خود
را مبنی بر دریافت تسهیلات از صندوق توسعه ملی ارائه دهند و از منابع این
صندوق استفاده کنند زیرا صندوق توسعه ملی برای خرید تجهیزات و ناوگان است.
مدیر عامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل خاطرنشان کرد: تمامی
پیمانکاران طرف قرارداد ما و شرکت‌های طرف مشارکت می‌تواند برای تأمین
تجهیزات خود درخواستی به وزارت راه ارائه دهند.
* اصلی‌ترین دلیل عدم پیشرفت این آزادراه کم‌کاری بنیاد در ارائه سهم‌الشراکه
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: تصویب نشدن اعتبارات لازم در طول سال‌های
گذشته و عدم توانایی شریک سرمایه گذار در ارائه سهم‌الشراکه خود، دو
مانع عمده در برابر اتمام عملیات اجرایی آزادراه تهران - شمال بود.
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل با اشاره به عدم
استقبال سرمایه‌گذاران در اجرای قطعات دو و سه، خاطرنشان کرد: قطعه چهار
آزادراه تهران-شمال به طول 22 کیلومتر حدفاصل مرزن‌آباد تا چالوس
حداکثر تا پایان شهریور سال جاری به بهره‌برداری می‌رسد.
صادقی قبلاً در این‌باره گفته بود: اجرای قطعات دو و سه آزادراه تهران -
شمال به کنسر‌سیومی از پیمانکاران فعال داخلی سپرده و مقرر شد این
کنسرسیوم قطعات مذکور را به روش BOT (طراحی، ساخت، بهره‌برداری و نگهداری)
بسازد.
* آنچه بر آزادراه تهران شمال گذشته است
پروژه آزادراه تهران - شمال به منظور تأمین ارتباط مطمئن،
سریع و ارزان بین منطقه شمالى و مرکزى کشور و سهولت ارتباط با کشورهاى
همسایه شمالى در حال اجرا است.
مطالعات اولیه طرح آزادراه تهران - شمال در سال 53 آغاز شد و پس از
پیروزى انقلاب اسلامى مطالعات مسیر آزادراه از سوى وزارت راه و ترابرى
سابق به مسابقه گذاشته شده و بهترین طرح توسط هیئتی متشکل از وزارت راه و
ترابرى و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزى نهاد ریاست جمهوری کشور انتخاب شد.
ضمناً در طرح کالبدى منطقه گیلان و مازندران و مجموعه راهبردها و
سیاست‌ها که در سال 73 به تصویب شوراى عالى معمارى و شهرسازى رسیده است، بر
ساخت یک راه ارتباطى سریع میان تهران و غرب مازندران تأکید شده است.
بنابراین گزارش آزادراه تهران - شمال بخشى از آزادراه سراسرى شمال جنوب
است که کوتاهترین مسیر ارتباطى دریاى خزر با خلیج فارس بوده و در ترانزیت
منطقه عمده‌ترین نقش را بر عهده خواهد داشت.
اجرای این آزادراه با همکاری وزارت راه و شهرسازی و بنیاد مستضعفان و
جانبازان و توسط شرکت چینی در قطعه یک، به صورت سهم 50 درصدی ساخته می‌شود.
وزارت راه و شهرسازی قصد دارد اجرای قطعات دو و سه این آزادراه را به
بخش خصوصی بسپارد تا به صورت سهم 75 درصدی بخش خصوصی و 25 درصدی دولت به
اجرا برسد ضمن آنکه بازگشت سرمایه از محل اخذ عوارض در نظر گرفته شده است.
کوهستانی و صعب‌العبور بودن این دو قطعه، اجرای آن را با مشکلات زیادی
مواجه کرده است؛ این موارد موجب افزایش هزینه اجرا (حدود 3 هزار میلیارد
تومان) شده است که همین امر هر پیمانکاری را برای پای کار آمدن دچار تردید
می‌کند.
در این راستا می‌توان به حضور چندین شرکت و کنسرسیوم برای اجرای این دو
قطعه و انصراف آنها پس از بررسی مشکلات موجود در اجرا اشاره کرد.
مسیر آزادراه تهران -شمال در قطعه یک از محل تقاطع غیر
همسطح با بزرگراه 76 متری شهید همت و بزرگراه آزادگان شروع و در امتداد دره
کن پس از گذشتن از حاشیه روستای سولقان به تدریج از منطقه کوهستانی توچال
عبور کرده و سپس توسط تونل بلند تالون به طول چهارهزار 850 متر این رشته
کوه را قطع کرده و در دامنه‌های شمالی آن در منطقه دوآب شهرستانک قرار
می‌گیرد.
این آزادراه در دره سرهنگ وارد تونل البرز به طول شش هزار و 300 متر شده
و در محدوده پل زنگوله خارج می‌شود، سپس با عبور از ارتفاعات البرز به
موازات جاده موجود کرج - چالوس تا شهر چالوس ادامه یافته و در نهایت با یک
تقاطع غیر همسطح به کمربندی نوشهر - چالوس -تنکابن متصل می‌شود؛ اجرای این
قطعه 32 کیلومتری موجب می‌شود مسیر فعلی تهران تا چالوس حدود 60 کیلومتر
کوتاهتر شود.
در مجموع دو باند رفت و برگشت 145 دهنه تونل به طول تقریبی 88 کیلومتر
در این محور وجود خواهد داشت؛ تونل‌های تالون و البرز به ترتیب به طول
تقریبی چهار هزار 850 متر و شش هزار و 350 متر (در هر باند) بلندترین
تونل‌های این محور هستند.
همچنین تعداد پل‌های بزرگ در باند رفت و برگشت این آزادراه در مجموع 97 دهنه و طول کل آن حدود 13 کیلومتر خواهد بود.
طول این آزادراه 121 کیلومتر بوده و دارای 2 خط در هر باند و پیش‌بینی سه خط در فرازهای تند است.
حداکثر شیب طولی مسیر شش درصد، حداقل شعاع قوس‌ها در اغلب قسمت‌های مسیر
450 متر، میانگین سرعت سیر 80 کیلومتر در ساعت و تعداد تونل‌ها در باند
رفت و برگشت 145 دستگاه که جمعاً به طول تقریبی 88 کیلومتر است.
مشخصات قطعه یک آزادراه
قطعه یک این آزادراه حدفاصل تهران - دوآب شهرستانک به طول
تقریبی 32 کیلومتر است؛ این منطقه از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه
شهید همت شروع و با عبور از مناطق کن، سولقان و امام زاده عقیل و تونل
تالون و دره لانیز به سه راهی شهرستانک می‌رسد.
اجرای این قسمت که طول آن تقریباً 32 کیلومتر بوده و ساخت آن در اولویت
است موجب می شود قسمتی از راه فعلی که از طریق کرج می‌گذرد حذف شده و مسیر
فعلی حدود 60 کیلومتر کوتاهتر شود.
مشخصات قطعه دو آزادراه تهران شمال
این منطقه حد فاصل دو آب شهرستانک - پل زنگوله به طول تقریبی 25 کیلومتر
است؛ تونل‌های بلند البرز هر یک به طول 6 هزار و 350 متر در این منطقه قرار
می‌گیرد، با اجرای این قسمت، طول مسیر جاده فعلی کرج - چالوس حدود پنج
کیلومتر کوتاه می‌شود.
مشخصات قطعه سه آزادراه تهران شمال
این مسیر حدفاصل پل زنگوله - سه راهى دشت نظیر به طول تقریبی 46 کیلومتر
است؛ مسیر دارای دو خط رفت و دو خط برگشت است و در قسمت‌های فراز یک خط
کندرو به مسیر اضافه می‌شود.
مشخصات قطعه چهار این آزادراه
قطعه چهار آزادراه تهران - شمال حدفاصل سه راهى دشت نظیر - چالوس به طول
حدود 20 کیلومتر است؛ طول مسیر حدود 20 کیلومتر و دارای دو خط رفت و دو خط
برگشت است و در قسمت‌های فراز یک خط کندرو به مسیر اضافه می‌شود.