جولان لامپ‌های کم مصرف غیراستاندارد چینی در بازار ایران

احسان میوه‌چی  توضیح داد: سابقه عرضه لامپ کم مصرف در ایران به سال 1374 برمی‌گردد و ایران از این نظر یکی از کشورهای باسابقه در دنیا محسوب می‌شود و ضریب نفوذ لامپ کم مصرف در ایران بسیار بالاست.

وی افزود: بازار لامپ کم مصرف در ایران طی سال‌های ‌گذشته رو به رشد بوده و وزارت نیرو نیز با عرضه لامپ‌های یارانه‌ای در بین مردم از تولیدکنندگان حمایت کرده است، اما متاسفانه در سال 1387 وقفه‌ای در بازار لامپ‌های تولید داخل ایجاد شد؛ به طوری که در مدت زمان کوتاهی قرار شد 90 میلیون شعله لامپ یارانه‌ای در بازار عرضه شود، در حالی که این مقدار قبلا حداکثر چهار میلیون شعله در سال بود. به گفته او وزارت نیرو این کار را با هدف کاهش مصرف برق و پیک‌ زدایی انجام داد که البته به موفقیتهای خوبی هم در این راستا دست یافت.

میوه‌چی اضافه کرد: ‌این کار باید متناسب با نیاز کشور ظرف دو سال انجام می‌شد تا تولیدکنندگان برای تامین این نیاز وقت کافی می‌داشتند، اما به دلیل ضرب‌الاجل بودن اجرای این برنامه تامین 90 میلیون شعله لامپ عمدتا از طریق واردات انجام شد که این فرایند از اواسط سال 1387 آغاز و تا اوایل 1388 ادامه یافت.

به گفته نایب رییس انجمن صنفی تولیدکنندگان لامپ 70 تا 80 درصد از تامین نیاز 90 میلیون شعله لامپ کم مصرف از طریق واردات از چین انجام شد. بعد از آن بازار لامپ کم مصرف در کشور به مدت 1.5 سال دچار رکود شدید شد، زیرا باید آن همه لامپ جذب بازار می‌شد که این رخداد به تولیدکنندگان این محصول لطمه شدیدی زد و فروش ماهیانه برخی از تولیدکنندگان برای مدتی پس از عرضه این تعداد لامپ یارانه ای حتی به یک بیستم هم رسید.

او با اشاره به نیاز کشور به سالانه 70 میلیون شعله لامپ کم مصرف افزود: درحال حاضر در این صنعت اشتغالزا میزان تولیدات داخل به 20 تا 25 میلیون شعله لامپ در سال می رسد.

میوه‌چی با اشاره به بی کیفیت و غیراستاندارد بودن لامپهای کم مصرف وارداتی از چین موجود در بازار عنوان کرد: بسیاری از این لامپها زودتر از موعد مقرر می سوزند و حتی مصرف بالاتر نسبت به لامپهای دیگر دارند و در عین حال نور کمتری هم دارند و به واسطه غیر استاندارد بودن خطر آفرین هم هستند.

به گفته نائب رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لامپ کم مصرف، لامپهای کم مصرف غیراستاندارد یا به کشور قاچاق می‌شوند یا به صورت دو تکه وارد و در ایران مونتاژ می‌شوند؛ به طوری که تعداد زیادی شرکت برای این نوع مونتاژ لامپ کم مصرف از وزارت صنعت، معدن و تجارت پروانه بهره برداری گرفته‌اند که جمع ظرفیت اسمی آنها به بیش از 300 میلیون شعله در سال یعنی حدود پنج برابر مصرف کشور می رسد. البته سازمان ملی استاندارد ایران در چند سال اخیر تلاش کرده لامپ‌های کم مصرف غیراستاندارد را در بازار جمع آوری کند.

وی خاطرنشان کرد: ‌در حال حاضر حداکثر شش تولیدکننده واقعی و بزرگ لامپ کم مصرف در کشور وجود دارد که حداقل یکی از دو قسمت حباب آن یا بالاست الکترونیکی آن را در داخل کشور تولید می کنند که اغلب این شرکتها با حداقل ظرفیت تولید می‌کنند.

به اعتقاد وی، رقابت ناسالم با کالاهای بنجل ارزان قیمت وارداتی باعث تولید در زیر ظرفیت و کاهش سودآوری برای تولیدکنندگان این محصول در کشور شده است.

به گفته میوه‌چی پس از اجرای قانون هدفمندی‌ یارانه‌ها و پس از رکود 1.5 ساله در مدت کوتاهی در زمستان سال قبل مردم برای خرید لامپ کم مصرف به بازار هجوم آوردند، اما وضعیت به سرعت به حالت عادی بازگشت. امسال هم وضعیت بازار نسبت به سال قبل چندان بهتر نشده است.

او با اشاره به اجرایی نشدن بسته‌های حمایتی صنایع عنوان کرد: اگر وزارت نیرو برای تامین 90 میلیون شعله لامپ کم مصرف برنامه ریزی دو ساله می‌کرد، تولیدکنندگان می‌توانستند بخشی عمده‌ای از این نیاز را تامین کنند و دچار ضرر و زیان حاصل از رکود بعدی بازار این محصول مفید نمی شدند.

وی ادامه داد: این در حالی است که شرکتهای تولیدکننده به خاطر تاخیر سه تا چهار ماهه در عمل به قرارداد با شرکت سابا برای تامین لامپهای کم مصرف در مجموع بیش از چهار میلیارد تومان جریمه شده اند. جالب این است که چنانچه این شرکتها وارد کننده بودند، احتمالا تاخیری در تحویل نمی داشتند و به سبب تولیدی بودن جریمه هم نمی شدند.

وی تصریح کرد: متاسفانه پیگیریهای ما برای بخشش این جرائم به جایی نرسیده است و تاسف بار به نظر می‌رسد که این شرکت‌ها باید جریمه تولیدی بودن و ایجاد اشتغال در کشور را بپردازند.

به گفته میوه‌چی بعد از اجرای قانون هدفمندی‌ یارانه‌ها بسیاری از هزینه‌های تولیدکنندگان افزایش یافت و این در حالی بود که سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان تنها اجازه داد تولیدکنندگان فقط 10 درصد قیمت محصولاتشان را در سال جاری افزایش دهند. در حالی که براساس محاسبات انجام شده تا خرداد ماه امسال هزینه‌های تولید دستکم 22 درصد افزایش یافته بود.

نایب رییس انجمن صنفی تولیدکنندگان لامپ کم مصرف افزود: سیاست تثبیت قیمتها از یک طرف و هجوم محصولات بی کیفیت خارجی از طرف دیگر باعث شده که امسال تولیدکنندگان این صنعت مانند بسیاری از صنایع دیگر محصولات خود را با زیان بفروشند و این باعث کمبود نقدینگی‌ تولید کنندگان این صنعت شده است.