بازارهای جهانی محصولات طویل و محصولات تخت اکنون به دو سوی مخالف حرکت می کنند، در حالی که بخش محصولات تخت در رکود فصلی به سر می برد، قیمت محصولات طویل در بازار به سرعت رو به افزایش است.
دلیل اصلی این تغییرات قیمت تاثیر عوامل بنیادی است. وضعیت صنایع مصرف کننده محصولات تخت همچنان در حال بهبود است، در حالی که در بخش محصولات طویل فعالیت های مبتنی بر آنچه در آینده انتظارش است همزمان با سطح ناچیز تقاضا نقشی اساسی در بازار ایفا می کند.
در تابستان، شرایط بازار محصولات تخت به دلیل پایین بودن میزان مصرف و استفاده کامل از ظرفیت تولید نسبتا ثابت خواهد ماند. ثبات یا کاهش اساسی قیمت مواد خام به مقاومت مصرف کنندگان در گذر از جهش قیمت ها کمک خواهد کرد، درحالی که قیمت های محصولات نورد تا تعیین قیمت محموله های اسلب در سه ماهه چهارم تغییری نخواهد داشت.
در بازار محصولات طویل عمدتا به دلیل نیاز مصرف کنندگان به حضور دوباره در بازار پس از غیبتی طولانی و تمایل معامله کنندگان به افزایش قیمت، تغییراتی جهشی را شاهد خواهیم بود. آنچه که قیمت محصولات طویل را با وجود پایین بودن تقاضا همچنان بالانگه می دارد، ثبات قیمت قراضه آهن است. در عین حال، رکود بازار خریداران نهایی مانع از افزایش چشمگیر قیمت ها می شود.
از سویی سرعت رشد جهانی اقتصاد رو به کاهش است و از سوی دیگرمشکلات موجود در بزرگترین اقتصادهای جهان از جمله وقوع زمین لرزه در ژاپن و بحران مالی در ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا، وقوع بهبودی فصلی در سطح تقاضا و قیمت محصولات فولادی را غیر قابل پیش بینی می کند. عامل دیگری که بر سطح جهانی تقاضای محصولات فولادی تاثیرگذار است، اقداماتی است که از سوی دولت چین برای جلوگیری هرچه بیشتر از توسعه اقتصادی انجام گرفت، زیرا بهبود اقتصادی کشورهای عرضه کننده به شدت به تقاضا برای واردات وسایل نقلیه، تجهیزات و کالای مصرفی متکی است. بنابراین اگر مسیر اقتصاد جهانی بر روندی منفی تاکید داشته باشد، در پاییز بر این باوریم افزایش سطح تقاضا برای محصولات فولادی چندان چشمگیر نخواهد بود.
احتمال کاهش بهای شمش
در خرداد ماه، با افزایش سطح تقاضا از سوی تاجران و افزایش قیمت محصولات نهایی، عرضه کنندگان شمش همچنان قیمت ها را بالامی برند. در ایران، بازار محصولات طویل در هفته های اخیر به سرعت در حال تغییر بود. حذف قوانین دولتی تنظیم قیمت ها موجب 10 درصد افزایش قیمت محصولات فولاد ساختمانی در اوایل خرداد شد، اما در اواسط خرداد کاهش شدید نرخ تبادل ارز ایران (3/1 درصد کاهش) و تجدید نظام کنترل قیمت ها موجب کاهش قیمت در بازار داخلی محصولات طویل شد. وضعیت فروش میلگرد ترکیه نیز چندان مطلوب نبود، زیرا صادرات این کشور به خاورمیانه از رونق افتاده است. با نزدیک شدن ماه مبارک رمضان، در تیر ماه بازار بار دیگر رونق می گیرد. در شهریور ماه، رشد فعالیت صنایع مصرف کننده، مهمترین عامل رشد قیمت محصولات فولادی خواهد بود.
بازار قراضه، عامل ثبات قیمت شمش در کوتاه مدت خواهد بود. در اوایل تیر، به دلیل رکود فصلی مصرف مواد در تابستان و افزایش جمع آوری فصلی قراضه، قیمت قراضه در بازارهای جهان تغییر مسیر داد. در تیر ماه، انتظار می رود تجار ترکیه وارد بازار شوند، ولی به دلیل محدود بودن حجم معاملات، رشد قیمت قراضه محسوس نخواهد بود. در مرداد-شهریور احتمال می رود قیمت قراضه به دلیل رشد بازار جهانی تقاضای محصولات نهایی، بار دیگر افزایش یابد.
در تیر ماه، هزینه تولید در کارخانه های کشورهای مشترک المنافع تا حدودی کاهش یافته، ولی با فرا رسیدن مرداد افزایش 3 تا 10 درصدی قیمت مواد خام موجب افزایش هزینه تولید به میزان هر تن 12 تا 15 دلار می شود و این رشد یکی از عواملی است که عرضه کنندگان برای افزایش قیمت های خود برمی شمرند. در ترکیه، ثبات قیمت قراضه (حتی احتمال روند کاهشی نیز وجود دارد) موجب کاهش تقریبی هزینه تولید در اوایل سه ماهه سوم سال خواهد شد. حتی به رغم روند کاهش احتمالی قیمت مواد خام در تابستان، هزینه تولید در سطوح بالاباقی خواهد ماند و تلاش مصرف کنندگان برای پایین آوردن قیمت محصولات فولاد به جایی نخواهد رسید.
پس از قوت گرفتن قیمت محصولات میانی در بازارهای منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) برای مدتی کوتاه، در اوایل تیر این بازار دچار رکود خواهد شد. جدای از افزایش حجم خرید در شمال آفریقا، این رشد در بازار تقاضای شمش ایران بوده است که افزایش قیمت ها در خرداد ماه را پشتیبانی می کرد. در ترکیه، قیمت شمش وارداتی در مقایسه با قیمت میلگرد تا اواسط خرداد ماه مطلوب تر بوده، ولی مشکلات موجود بر صادرات محصولات نهایی فقط افزایش اندکی در خرید شمش وارداتی را موجب شد. در تیرماه، با بسته شدن قراردادهای حمل محصولات مرداد ماه، احتمال می رود موج جدیدی از سفارشات از سوی تجار و تولیدکنندگان نورد وارد بازار شود.
بنا بر تحلیل ام ای اس دی(MESD) انتظار نمی رود که بزرگ ترین عرضه کنندگان شمش در چشم انداز کوتاه مدت سیاست صادراتی خود را تغییر دهند. به دلیل افزایش حجم خرید از سوی تاجران در خاورمیانه و برقراری توازن میان دوکفه عرضه وتقاضا در بازار محصولات میانی، صادرکنندگان کشورهای مشترک المنافع برای افزایش قیمت در خرداد ماه برنامه ریزی هایی انجام داده بودند که به موجب آن نرخ صادرات شمش با افزایش 30 تا 40 درصدی هر تن 100 تا 110 دلار رشد را تجربه می کند. صادرکنندگان کشورهای مشترک المنافع به منظورحفظ سود معاملات و سطوح قیمت، پیش از رشد پیش بینی شده تقاضا در خاورمیانه، معاملات شمش را افزایش نخواهند داد. افزایش حجم خرید داخلی محصولات طویل در بازار ترکیه به عرضه کنندگان این امکان را داده است که توجه خود را بر مصرف کنندگان داخلی معطوف کرده، و قیمت های صادرات را بالاببرند (اگرچه هیچ قراردادی با این قیمت منعقد نشده است) و به موجب آن اختلاف قیمت فولادسازان نسبت به ماه قبل هر تن 35 دلار افزایش یابد. در اوایل سه ماهه سوم، میزان عرضه از سوی ترکیه افزایش نخواهد یافت، زیرا صادرکنندگان درصدد هستند تا محصولات نهایی را به بازارهای خاورمیانه بفروشند و حاشیه قیمت های خود را در بخش محصولات میانی بالانگه دارند. اگر بازار تقاضای محصولات طویل و شمش در تیر-مرداد همچنان کساد بماند، صادرکنندگان بزرگ ترجیح می دهند تولید خود را کاهش داده و حتی کارخانجات خود را به منظور انجام تعمیرات ببندند. انتظار می رود تقاضای محصولات میانی در بازارهای جهان روند نزولی را در پیش گیرد. با شروع سه ماهه سوم قیمت شمش دوباره رشد خواهد کرد که البته افزایش منطقی قیمت قراضه خود عاملی بازدارنده به شمار می رود.
*تحلیلگر بازار فولاد در MESD